We hebben recht op gezond voedsel. Niet als luxe, maar als basisvoorwaarde voor een goed leven. Vanuit die overtuiging werkt Marith Buijs, oprichter van Sol Solide Permacultuur, elke dag aan eetbare landschappen: tuinen, balkons, voedselbossen en parken die mensen voeden en verbinden met de natuur. Ze is filosofe, moeder en ontwerper, iemand die haar liefde voor eetbare planten, de bodem en biodiversiteit tastbaar maakt voor anderen. “Laten we samen meer voedsel telen,” zegt ze zonder omwegen, “overal.”

Haar passie voor permacultuur is op een bijzondere manier terug te vinden. Voor meer informatie check www.solsolide.nl

Wortels in de teelt, vleugels in de wereld

Marith groeide op in een familie van tuinders en kwekers. “Mijn vader is kweker en mijn opa’s waren dat ook. Mijn opa’s hadden daarnaast ook een moestuin. Ik ben dus van jongs af aan opgegroeid met de wonderlijke wereld van groeiende planten.” Die vanzelfsprekende nabijheid van groei liet haar nooit meer los. 

“Nu woon ik in Frankrijk, vlak bij Dijon, maar ik ben geboren in Nederland, in Aalsmeer. Ik heb tot mijn 22e in Nederland gewoond, daarna zo’n acht jaar in Antwerpen. Wie haar nu bezoekt in het heuvelland bij Dijon, treft een landschap waarin overal voedsel groeit, en water nooit ver weg is. Het dorp waar ze woont ligt niet ver van een meer. Het land tussen het meer en het dorp ligt en in een overstromingsgebied; een plek waar overvloed en terughoudendheid elkaar afwisselen. Precies daar ontstond het besef dat een eetbaar ecosysteem niet alleen mooi is, maar ook veerkracht geeft. “Omdat dit land in een overstromingsgebied ligt, mogen hier geen huizen worden gebouwd. Tuinieren mag wel, daarom vind je hier vele soorten tuinen. Ook wij hebben hier onze permacultuurtuin.

Het tomatenplantje in de vensterbank

Het begon niet met een hectare land of een groot plan, maar met iets kleins en herkenbaars: een tomatenplantje. “Zelf kweek ik mijn eigen planten sinds een jaar of twaalf. Dat begon met een klein tomatenplantje in de vensterbank. Van daaruit groeide het uit tot een permacultuurtuin.”

Uit nieuwsgierigheid zocht ze online naar combinatieteelt: welke planten helpen elkaar, hoe bouw je natuurlijke weerstand op en hoe hoef ik geen mest en pesticiden te gebruiken? De logische volgende stap was permacultuur; eerst autodidactisch, later via een formele opleiding. “Tijdens het proces van groenten en fruit kweken ben ik gaan zoeken naar combinatieteelt. Daardoor kwam ik bij permacultuur terecht. Dat heb ik een tijd zelf gestudeerd en in 2021, net na de geboorte van mijn dochter, ben ik begonnen met een permacultuur ontwerp cursus (PDC). Bij Geoff Lawton, een Australische permacultuurontwerper. Bij hem heb ik mijn certificaat gehaald.”

Die periode viel samen met het vinden van een stuk land nabij Dijon. Theorie en praktijk kwamen perfect samen. “In dat jaar, toen ik mijn certificaat had gehaald, vonden we hier een stuk land. Toen kon ik alles wat ik had geleerd toepassen en ben ik ook begonnen met ontwerpen voor anderen.”

Je ziet hoe theorie en praktijk samenkomen, mede met dit schitterende ontwerp!

Groot denken, liefdevol uitvoeren

Wie “tuin” zegt, denkt al snel aan een rij tegels en een border. In Mariths Franse vallei heeft “tuin” een veel ruimere betekenis. Alle tuinen in het overstromingsgebied verschillen van grootte, van 100m2 tot vaak wel een paar duizend vierkante meter. In al die tuinen groeien groenten, fruit- en notenbomen. Van de bomen van de plaatselijke kwekerij, maar ook van de bomen langs de weg, kan iedereen plukken. Eigenlijk woon ik hier dus in een klein eetbaar paradijs.”

Die schaal leert iets belangrijks: een eetbaar landschap is niet alleen weggelegd voor het platteland. Het kan net zo goed in steden en dorpen. Daar ziet Marith kansen die iedereen meteen begrijpt.“Langs wegen zie je vaak lindebomen of kastanjebomen. Prachtige bomen, maar als je die (waar het kan) zou vervangen of aanvullen met fruitbomen, maak je al een groot verschil.”

En het blijft niet bij bomen. In permacultuur werken planten in lagen en gilden: bodembedekkers, kruiden, fruitstruiken en bomen versterken elkaar. Zo ontstaat gezondheid van onderop. “In permacultuur werken we met groepen planten die elkaar helpen. Rondom een fruitboom zet je bijvoorbeeld knoflook, rozemarijn, munt en andere kruiden, omdat ze elkaar ondersteunen en de gezondheid van de boom verbeteren. Als je rond alle bomen in de straat kruiden plant, maar ook fruitstruiken, zet je echt een stap vooruit naar overal eetbare planten. Je kunt dit ook toepassen in bossen en parken. Ik ben ervan overtuigd dat met een goed ontwerp veel parken zo een deel van de voedingsbehoefte in de buurt kunnen dragen.”

De signatuur van Sol Solide Permacultuur

Sol Solide Permacultuur ontwerpt eetbare tuinen en voedselbossen, geeft advies en begeleidt de uitvoering. Het werk varieert van stadstuinen en balkons tot grotere landschappen. Elk ontwerp is maatwerk: afgestemd op bodem, water, zon, wind, gebruik en de droom van de eigenaar. “Waar je ook woont,” benadrukt Marith, “ik help je graag om van je plek een gezonde, eetbare omgeving te maken.”

Projecten laten zien hoe dat eruitziet: weelderige moestuinen, eetbare achtertuinen, plekken die laten voelen wat er mogelijk is als je begint met een goed ontwerp en geduldige uitvoering. Naast ontwerp en begeleiding deelt ze haar kennis ook in praktische kant-en-klare ontwerpen: inclusief een uitgewerkt ontwerp voor een moestuinbed, handige plantencombinaties, een plantengids vol tips, een zaaikalender en een boodschappenlijstje. Handzaam voor wie vandaag wil beginnen en gaandeweg meer wil leren over permacultuur.

Wat Sol Solide Permacultuur zo bijzonder maakt? De combinatie van filosofische helderheid en tuindershanden. De vraag “hoe hoort een mens te leven?” krijgt bij Marith een heel tastbaar antwoord: door in relatie te staan met de plek waar je woont; de bodem te voeden, water vast te houden, schaduw en wind te lezen, en vervolgens mensen uit te nodigen om te oogsten. “Ik droom van een wereld waarin iedereen de mogelijkheid heeft om zijn eigen voedsel te telen. Voor zichzelf, voor z’n familie, voor elkaar. In tuinen, op balkons, in gemeenschappelijke parken en plantsoenen.”

Die droom klinkt idealistisch, maar haar aanpak is juist nuchter en doenbaar: beginnen met wat er ís, slimme gilden aanleggen, de seizoenen volgen, elk jaar bijsturen, en stap voor stap een plek scheppen die geeft.

Of je nu twee vierkante meter balkon hebt of duizend vierkante meter grond; een eetbare plek begint met één inzicht en één eerste aanplant. Marith begeleidt dat proces met aandacht, expertise en aanstekelijk enthousiasme. Ze ziet wat een plek kan worden en ontwerpt een route ernaartoe. “Ik ben altijd ontzettend benieuwd naar het verhaal van mijn klanten. Door te luisteren naar hun dromen, doelen en uitdagingen, maar ook door te luisteren naar het landschap en haar mogelijkheden, maak ik unieke ontwerpen die werken.”

Samen meer voedsel telen

Wat zou er gebeuren als we overal in het land, en ver daarbuiten, lanen met fruitbomen aanplanten, parken ontwerpen als eetbare bossen en balkons in kleine keukentuinen veranderen? Misschien precies wat Marith al voorleeft: gezonde, mooie plekken waar mensen elkaar vinden, waar kinderen leren proeven wat de seizoenen brengen, en waar biodiversiteit geen abstract begrip is maar geur, kleur en smaak. Wie mee wil doen, hoeft niet te wachten op een perfecte tuin of eindeloos vrije tijd. Begin met een plantje, stel je vragen, laat je begeleiden, en proef hoe snel een eetbaar paradijs dichterbij komt.

Bezoek de website van Sol Solide, en laat je inspireren door Mariths ideeën.