Zijn zij nou echt een koppel? Dat is wat veel mensen die een voorstelling van het cabaretduo Grof Geschud zich afvroegen na afloop. Wat wel zeker is, is dat dit duo elkaar in alle opzichten verder omhoog laat klimmen dankzij hun immens mooie kijk en passie voor theater. Myrthe van Velden en Lander Severins zijn het brein achter Grof Geschud, en de drang om weer te mogen optreden zal vanwege de huidige tijd alleen maar toenemen.

Zo ontstond Grof Geschud

Hoe vind je zo gauw een partner die bereid is met jou een langdurige samenwerking aan te gaan? Na een tijdje hebben Myrthe en Lander de stap gezet om een cabaretduo te worden. “Wij hebben elkaar in 2014 leren kennen op de Koningstheateracademie in ’s-Hertogenbosch,” vertelt Myrthe. “We bleven in het eerste jaar steeds om elkaar heen cirkelen, ondanks dat wij elkaar toen al zeker aardig vonden. Elk jaar moesten we drie presentaties doen. Dat zijn dan minivoorstellingen van elk ongeveer 10 minuten. In het begin van het tweede jaar heeft Lander aan mij gevraagd of wij wat samen konden gaan doen. Hij wist toen ook dat ik in een duo wilde spelen. Toen we gingen samenwerken voelde dat gelijk goed. Met hem was het voor het eerst dat alles al snel aansloot en vanzelf ging. Daarnaast durfden wij elkaar ook de waarheid te vertellen als iets aangepast moest worden.”

Een mooie gelegenheid dus voor Lander. Zijn gedachte dat hij en Myrthe een goed duo zouden zijn, klopt volledig. “Wij hadden veel ideeën uitgewisseld,” zegt Lander. “Daar vonden ook best wat aanpassingen plaats. Ondertussen zijn wij op dit moment al bijna drie jaar afgestudeerd. Als ik daar over nadenk is de tijd echt voorbij gevlogen! Echter kunnen we momenteel blijven zeggen dat we op tour zijn met onze debuutvoorstelling genaamd Lijmen. Die tour had eigenlijk al klaar moeten zijn, maar we zijn zeker nog tot het einde van dit seizoen aan het touren met Lijmen. De première van deze voorstelling vond in november 2019 plaats. Ondertussen zijn we wel met onze tweede voorstelling bezig genaamd Broeden, waarbij de planning is dat we in november van dit jaar in première gaan met deze voorstelling.”

De passie voor theater

Bij een bezoek aan de musical The Lion King wist Myrthe waar zij later naartoe wilde qua werk en bezigheid. “Ik dacht bij het zien van deze musical ‘ik wil ook in een leeuwenpak schitteren’,” lacht Myrthe. “In elk geval was het toen mijn droom om in een musical te spelen. Echter, ik kwam erachter dat een belangrijk onderdeel van een musicalopleiding is dat je kan dansen. Dat is nou net een onderdeel wat mij niet zo ligt. Op de middelbare school werd veel aan toneel en theater gedaan. Schrijven was toen ook mijn lievelingsvak geworden. Mijn Nederlands docente zei dat ik echt wat binnen theater moest gaan doen, maar dan wel met eigen materiaal en creërend. Ze raadde mij aan om bij de Koningstheateracademie te gaan auditeren. Dat is het beste advies wat ik ooit heb gekregen, en daar heb ik haar later ook voor bedankt. Toen wij in Doetinchem stonden is zij ook komen kijken, en op het einde heb ik gezegd dat ik zonder haar advies eigenlijk niet op het podium zou staan. Ik vond het knap dat ze het al zag.”

Voor Lander ontstond zijn passie voor theater net wat anders. “Met mijn beste vriend op de middelbare school zijn wij begonnen met het coveren van artiesten tijdens comedyfeesten. Denk hierbij aan artiesten als Kommil Foo, een Vlaams cabaretduo bestaande uit Raf en Mich Walschaerts, maar ook een artiest als kleinkunstzanger Bart Peeters. Gaandeweg kwam van het één het ander, en hadden we zowaar in een zomer een eigen cabaretvoorstelling gemaakt. Wij waren toen ongeveer 16 jaar, en hebben best wel veel gespeeld in buurthuizen en op andere comedyfeesten. De mensen die ons spelstuk hebben aanschouwd waren behoorlijk onder de indruk, en vonden dat ik ontzettend leuk cabaret had laten zien. Ik had toen geen idee wat dat woord inhield. Mijn moeder had toen ‘cabaret studeren’ gegoogeld. Er was maar één opleiding daarvoor. Ik had daar auditie gedaan en werd gelijk aangenomen. Zo gebeurt het dat je ineens zes jaar vast zit aan een duo partner,” lacht Lander. “Ik vind het enorm fijn om samen met Myrthe op te treden.”

En zo brengt bovengenoemde passie Myrthe en Lander even later bij elkaar. Hun allereerste optreden kunnen zij nog heel goed voor de geest halen. “In november 2015 hadden we onze eerste presentatie,” aldus Lander. “We waren super zenuwachtig. We speelden toen drie sketches.” “Het was een beleving zo voor het eerst met z’n tweeën optreden,” vertelt Myrthe verder. “De eerste sketch was de date-scène. Ik weet ook nog dat ik in de repetities nooit mijn lach kon inhouden. Je moet je voorstellen dat je dan een Lander tegenover je hebt die er volledig in gaat en dat hij dan een hele gekke jongen speelt met wie je op date gaat. Ik zou nog steeds schateren van het lachen, zoiets is gewoon niet te doen. Maar het was ontzettend leuk!” “Ik weet wel dat wij na afloop veel vragen kregen van docenten en leerlingen of we niet nog eens samen een presentatie wilden doen,” zegt Lander.

Van drie sketches naar een theatervoorstelling! © Chris Stessens

De kracht én het verband van de lach en ontroering

Men zou zich kunnen afvragen wat ze zich zouden moeten voorstellen bij het horen van de naam Grof Geschud. Waar halen zij hun kracht en inspiratie vandaan? Myrthe: “We hebben samen een voorstelling gezien van cabaretduo Schudden, dat werd gevormd door Emiel de Jong en Noël van Santen. Met terugwerkende kracht denken we dat onze naam Grof Geschud misschien een ode was aan het duo Schudden, omdat we toen echt merkten dat, behalve dat we het enorm fijn vinden om met elkaar op te treden, ook over dezelfde smaak beschikken over wat voor type cabaret we leuk vinden om te zien. Schudden was iets wat we mooi vonden, omdat zij een verhaal door middel van grappen vertellen, maar ook door middel van toneelmatige sketches en scènes. Ons doel is nooit de grap, maar om een verhaal te vertellen door middel van de grap. Daarom denk ik dat er vaak wordt gezegd dat wij toneelmatig zijn, en minder typisch cabaret. Dat komt denk ik dat wij fan zijn van makers die ook op deze manier te werk gaan, zoals Kommil Foo of Schudden.”

Lander: “Het is precies zoals Myrthe zegt dat we op deze manier Grof Geschud vertegenwoordigen. Ik merk ook dat we beiden van hetzelfde houden en dat zoiets ons enorm versterkt op het podium en tijdens het schrijven. Naast Kommil Foo of Schudden is ook Studio Orka een jeugdgezelschap waar we allebei enorm fan van zijn. De grootste gemene deler in alle dingen waar we onze inspiratie uit putten, is dat er wel humor aanwezig is. Echter, wat leidend is voor ons is de zoektocht naar ontroering. Ontroering komt 10 keer harder aan als mensen vlak daarvoor aan het schaterlachen zijn, en andersom ook; opzoek gaan naar de ontroering middels de lach. Daardoor is Laura van Dolron ook een inspiratiebron voor mij.”

“Hoe persoonlijker het is hoe universeler het wordt”

Zodoende blijft nog altijd de vraag voor vele mensen of Lander en Myrthe nu echt een koppel zijn. Lander: “Wij hebben altijd als input die relatie genomen. Theo Maassen zegt bijvoorbeeld nu in zijn nieuwe podcast: hoe persoonlijker het is hoe universeler het wordt. Dat is ook de taal die wij proberen te hanteren. We zoomen zo hard in op onze pijn of realiteit binnen onze liefde. Omdat het een meerwaarde heeft, of omdat het echt is, is het daardoor universeler. Het is een typische man-vrouw touwgetrek, maar dan zonder de clichés erbij. Zoiets voelt het publiek ook. Dat is, denk ik, wat Grof Geschud onder andere inhoudt.” “Het blijft wel altijd de vraag na onze voorstelling of we echt een stel zijn of niet,” vertelt Myrthe verder. “Dat is wat we bijna altijd van het publiek te horen krijgen. Mensen voelen wel vaak dat er iets is. Ik kan behoorlijk nuchter en to the point zijn. Lander kan vaak wat poëtischer zijn. Ik wil vaak weten waar we naartoe gaan. Dat is eigenlijk letterlijk wat we ook doen in de voorstelling; Lander vertelt een prachtig poëtisch verhaal, en vervolgens kom ik er dan doorheen met wat hij dan in feite bedoelt te zeggen. We vertellen dan in feite hetzelfde verhaal, maar dan op een andere manier. We laten hiermee zien wat we zo waarderen in elkaar en andersom.”

© Chris Stessens

Verder met plan B ondanks corona

Maart 2020 vorderde, en zo kwam de eerste lockdown vanwege corona in zicht. “Wij kwamen net van Frankrijk vandaan,” aldus Lander. “Momenteel ben ik, anno februari 2021, nog steeds in Frankrijk. Ik ben hier een theater aan het bouwen in een oude schuur. Vorig jaar waren Myrthe en ik hier ook in Frankrijk. Na drie weken kwamen wij terug, een dag voordat we zouden spelen. Die ochtend belde ons management dat onze voorstelling niet door zou gaan. Allereerst schoot ik in de lach, want het zou een uitverkochte zaal zijn. We waren in Frankrijk niet op de hoogte. De eerste maand dachten we dat het vanzelf wel over zou gaan.”

Myrthe: “Het is altijd handig om een plan B achter de hand te hebben. Lander is nu in Frankrijk, en ik houd me bezig met dingen die normaal gesproken zouden blijven liggen. Het is nu echt te hopen dat we snel weer kunnen beginnen, dat we echt dat wij-gevoel weer kunnen creëren. Tijdens de eerste lockdown hadden we, na de première, pas erg in dat we steeds door en door gingen. Het begon al vrij snel te jeuken. Ik ben er eerlijk gezegd helemaal klaar mee, maar dat zijn we inmiddels allemaal wel. Wij kunnen echt niet wachten om weer te mogen beginnen!”