De Eerste Driejarige, AMVJ Amsterdam, APGS Amsterdam en The Wolves Amsterdam; diverse basketbalorganisaties in Amsterdam die in het verleden meerdere kampioenschappen behaalden op het hoogste niveau. We blikken terug naar 1995, toen de Amsterdam Astronauts werd opgericht. Het gaat hier om een Amsterdamse basketbalorganisatie die later als één van de grootste clubs van Nederland zou behoren, en ook een grote speler was in Europa. Herman Keppy maakte deze oprichting mee.
Basketbal op het hoogste niveau terughalen naar de hoofdstad
Vlak voor seizoen 1993/1994 werd bekend gemaakt dat basketbalclub Landlust Amsterdam zich terugtrok op het hoogste niveau. Zij speelden toen onder de naam Graydon Canadians en eindigden in hun laatste seizoen nota bene op de eerste plaats in de competitie. Dat betekende twee seizoenen geen basketbal op het hoogste niveau in de hoofdstad. Plannen om terug te keren kwamen in zomer 1995 op tafel. “Ed de Haas en Oscar Kales wilden gaan basketballen in de hoofdstad, maar er was geen ploeg,” aldus Herman Keppy. “Aan het einde van seizoen 1994/1995 hadden ze bedacht om een ploeg in Amsterdam te beginnen. In de zomer van 1995 hebben ze dat idee geïnitieerd, en werden gelijk door oud-basketbal liefhebbers geholpen, waaronder door mijzelf. Mart van Ooijen en Carlo Brunink hielpen daar ook aan mee. In no-time hadden we een eredivisiewaardig team opgezet, met alle moeilijkheden van dien.”
Grootse plannen ondanks het bezit van 0 gulden
Ed en Carlo kregen het voor elkaar om andere mensen te enthousiasmeren voor dit initiatief. Met de wil en hulp van anderen waren de eerste stappen gezet, maar daarmee ben je er nog niet. Geld speelt in alles natuurlijk een grote rol, en dat was volgens Herman niet even makkelijk. “Er was natuurlijk helemaal geen geld, gewoonweg 0 gulden. We hadden toen het geluk dat iemand een stukje schreef voor, ik dacht, Stadsblad De Echo. Hierin werd geschreven dat we een basketbalclub in Amsterdam wilden beginnen, en dat we daarbij geld nodig hadden. Daarop reageerde een potentiële sponsor, en dat was Finish Profiles. Finish Profiles zat in de dakbedekking voor schuren en daken van grote gebouwen. Hun beste verkoper had vroeger gebasketbald en hij wilde dat zij deze nieuwe club zouden sponsoren. Zo ontstond toen Finish Profiles Astronauts, met Astronauts als verwijzing naar onze thuishaven; de Apollohal. We hadden geld om in elk geval de inschrijving in de competitie te betalen en om de nodige kosten te dekken, want de spelers konden we niet betalen.”
Verdere voorbereidingen
Wat is basketbal zonder entertainment. De één vult de time-outs met mascotte acts, de ander zet cheerleaders in. Ook bij de Astronauts werd de nodige aandacht besteed aan het bedenken van entertainment. Zo was Adri Willemzorg, tegenwoordig sportleraar bij onder meer ROC Amsterdam en Huygens College, de speaker van destijds, maar bedacht met Herman allerlei andere entertainment ideeën. “Adri en ik kwamen elkaar tegen op vakantie in Spanje. We gingen toen onder andere de jingles bedenken, want wij hadden in gedachte: Wij zijn Amsterdam, en we willen anders zijn dan de anderen. Wij hadden dus bijvoorbeeld bedacht dat als er een speler zou zijn met vijf fouten dat we dan het nummer ‘Hit the road Jack’ zouden opzetten. Tegenwoordig doet iedereen dat nu, maar wij hadden dat bedacht. Ook hadden we voor elke speler een eigen jingletje bedacht. We wilden echt voor leuke entertainment zorgen, dus dat mensen het ook leuk vonden om daarvoor naar de Apollohal te komen. We hadden toen ook in gedachte dat we een springkussen wilden hebben voor de kinderen, want dan is het leuk voor gezinnen om te komen. Kleine kinderen houden vaak een hele wedstrijd niet vol. Daarbij lieten we ook de baskets achter het veld staan zodat kinderen daar konden gaan basketballen. Vroeger toen we zelf naar basketbal keken mochten we zelf nooit basketballen toen, terwijl je echt ontzettend gek bent op deze sport. Wij wilden op al deze punten voorbereid zijn. Het licht in de Apollohal was bijvoorbeeld niet voldoende fel, dus hebben we ergens felle lichten gekocht en die ook in de Apollohal opgehangen. Ook hadden we in het eerste jaar geen cheerleaders, maar kwamen de Europees kampioenen steppen het publiek vermaken. Zo bedachten we allerlei mogelijkheden binnen entertainment, en ik denk dat dat zeker gelukt is.”
Een team in verschillende gedaanten
Een Amsterdams team werd niet zomaar gevormd. Tyrone ‘Tree’ Marioneaux was als coach de eerste zekerheid. Dat zou ook één van de weinige zekerheden zijn. In seizoen 1995/1996 stonden in totaal, schrik niet, 37 verschillende spelers op de lijst van Finish Profiles Astronauts. “Een speler kwam in de eerste training op krukken binnen, dus die konden we niet gebruiken. Andere spelers hadden toegezegd, maar kwamen toch niet. Er gebeurde echt van alles die periode.” Uiteindelijk werden de volgende spelers opgesteld voor de eerste wedstrijd: Oscar Kales, Ed de Haas, Altonio Campbell, Larenzo Nash, Bo Paulle, Marvin Benjamin, L.J. Pipkin en Goran Dimkovski. Brian Benjamin kon namens de Astronauts toen niet in actie komen, dus kwamen deze acht spelers in actie tegen landskampioen René Colthof Den Helder. De kersverse debutant tegen de landskampioen, wellicht te categoriseren als David tegen Goliath. Niets bleek minder waar. De Astronauts begonnen aan een sterke wedstrijd en namen al gauw de leiding. Den Helder wilde daar niets van weten, en klom bij rust al gauw naar een grote voorsprong. Daar zou het niet bij blijven. De Astronauts herpakten zich sterk en kwamen opnieuw langszij tegen de kampioen. Er ontstond in de eerste wedstrijd een heuse thriller in de Apollohal, welke uiteindelijk met 73-76 werd gewonnen door Den Helder. Echter was de toon voor deze organisatie gelijk gezet. “Het feit dat je aan een seizoen als nieuwkomer begint, en het in de eerste wedstrijd de landskampioen lastig zou maken was echt een sensatie! We hadden die dag ook geluk dat de pers het wel zag zitten om aandacht aan te besteden. Zo was er een sportzender die begin seizoen 1995/1996 meteen aandacht besteedde aan drie ploegen: de kampioen, de runner-up en wij.”
De bezoekers wisten de weg naar de Apollohal al gauw te vinden!
Positieve terugblik naar het debuutseizoen
Tegen René Colthof Den Helder werd het 73-76 dus. Daarna tegen BV Voorburg 73-79 voor Voorburg en tegen Lanéche Weert 73-69. Kortom, met een beetje meer geluk hadden de Astronauts na de eerste drie wedstrijden koploper kunnen zijn. De Amsterdammers lieten wel al gelijk zien dat zij niet voor niets meededen aan de competitie. De eerste overwinning kwam na de eerste drie wedstrijden met een 114-71 eindstand tegen de Dunckers uit Hilversum tot stand en een paar weken later volgde een overwinning op Den Braven Goba uit Gorinchem, een van de topclubs die op dat moment haar laatste seizoen in de eredivisie speelde. Het team kreeg gaandeweg het seizoen steeds meer vorm. “In het nieuwe jaar in 1996 hebben we nog twee Amerikanen gehaald: Kareem Carpenter en Nimbo Hammons. Dat was net na een periode waarin we eind 1995 veel wedstrijden hadden verloren. We begonnen rond het einde van de competitie meer wedstrijden te winnen en ondanks de vele kritiek die wij kregen zijn we niet als laatste geëindigd.” Dat klopt, want de Astronauts eindigden als 9e, net een plek onder het verkrijgen van recht op de play-offs. Onder de Astronauts stonden BV Voorburg en de Dunckers. “We zijn dat seizoen gelukkig nooit echt van het veld geveegd. Wat verder ook fijn was, was dat er al snel veel publiek op af kwam, waaronder al heel wat vaste fans. Zo hadden we bijvoorbeeld één gezin, dat waren Amerikaanse expats. Die kwamen elke wedstrijd kijken en vonden het elke wedstrijd heel prachtig. Dus we hadden het zeker niet slecht gedaan zo in ons eerste jaar. Ik denk als je in de zomer maar twee spelers hebt, en daarnaast nog een sponsor als Finish Profiles kan regelen en twee teams onder je kan laten dan is dat zeker hoopvol gevend. Ik kijk er zeker positief op terug dat we in het begin toch deze toon hebben kunnen zetten, iets wat later nog een prachtig vervolg zou krijgen.”
De eerste wedstrijd van Finish Profiles Astronauts tegen René Colthof Den Helder, gedateerd op 16-09-1995, is terug te vinden via deze link. Helaas is hier geen geluid aan verbonden en is de kwaliteit van midden jaren 90, maar het spel is wel goed te volgen.
Reactie plaatsen
Reacties